O wodnych koniach, skalistych wysepkach i dojrzewaniu - Maggie Stiefvater "The Scorpio Races"

   W jednej wersji mitu pojawiają się przy strumieniach i rzekach, w innych u brzegów morza. Łagodne i piękne, przyciągają nieświadomych wędrowców, zapraszając na swój grzbiet, by później ponieść nieszczęsnych jeźdźców w głębiny, z których nikt nigdy nie wrócił. Wodne konie, w Szkocji znane pod nazwą each uisge, a w Irlandii jako capall uisge. Słodkowodna ich odmiana znana jest chyba najbardziej, bo kto choć odrobinę zainteresowany europejskimi mitami nie słyszał o kelpie?

   Maggie Stiefvater postanowiła oprzeć swą opowieść właśnie na micie o wodnych koniach, i choć jej capall uisce nie potrafią przyjąć ludzkiej postaci, nie straciły nic na swojej krwiożerczości i dzikości.

   "The Scorpio Races" ("Wyścig śmierci" w polskim tłumaczeniu) opowiada historię Seana Kendricka, chłopca, który zdaje się jedną nogą stać w świecie ludzi, a drugą w odmętach zimnego morza i świece capall uisce, oraz Puck Connolly, dziewczyny, która nie posiada nic oprócz dwójki braci i Dove - ukochanej klaczy, i która zmuszona okolicznościami postanawia wziąć udział w wyścigu, by ich nie stracić.

   Puck (dla obcych Kate) to dziewczyna codziennie zmagająca się z życiem, które bynajmniej nie jest usłane różami. W okna jej domu coraz natarczywiej puka bieda, młodszy brat Finn to chłopiec znerwicowany i wyalienowany, starszy brat Gabe planuje opuścić wyspę i tym samym zostawić rodzeństwo w rozpaczliwej sytuacji. Gdy odwiedza ją Benjamin Malvern - najbogatszy człowiek na wyspie - i wręcza jej nakaz eksmisji, dziewczyna podejmuje trudną, szaloną decyzję o wzięciu udziału w wyścigu, mimo że jej wierzchowcem może być tylko Dove, spokojna, choć szybka klacz. Okazuje się, że nie to jednak stać będzie na przeszkodzie w drodze do wyścigu, a tradycja i ludzkie uprzedzenia.

   Sean jest jedynym człowiekiem, który potrafi poradzić sobie z magicznymi capall uisce. Milczący, osamotniony (jego ojciec zginął w wyścigu na oczach młodego Seana), lepiej rozumie świat koni niż innych ludzi, którzy zwą go niekiedy zaklinaczem wodnych koni. Czterokrotny zwycięzca wyścigu, przywiązany do stajni Malverna i praktycznie pozbawiony wolności, bo nie potrafi i nie chce zostawić najbliższej sobie istoty, czyli capall uisce o imieniu Corr. Znienawidzony przez syna Malverna, Mutta, musi radzić sobie z jego zawiścią i coraz brutalniejszymi próbami przeszkodzenia mu we wzięciu udziału w zawodach.

   Maggie Stiefvater znana jest przede wszystkim jako autorka cyklu o Kruczych Chłopcach, który wzbudza bardzo szeroką gamę uczuć, od zachwytu nad stylem i wyobraźnią pisarki, po zupełną obojętność i "meh, przeczytać przeczytałem, nic specjalnego". Ja osobiście cykl o Cabeswater, magicznych liniach i przyjaźni między Blue i Kruczymi Chłopcami uwielbiam. Przypadł mi do gustu język autorki, liryczny, ale ze specyficznym humorem, magiczny świat przez nią stworzony, oraz bohaterowie, których pokochałam. Do "The Scorpio Races" podchodziłam jednak z obawą, gdyż wielu czytelników podzielających moje przywiązanie do Kruczych Chłopców równocześnie odrzuciło książkę o wodnych koniach i śmiertelnym wyścigu jako przeciętną i nudną. Z drugiej strony pozycja ta została uhonorowana nagrodą Michaela L.Printza w 2012 roku, więc jak to jest z tym "Wyścigiem śmierci"?

   Po pierwszych parudziesięciu stronach czułam, że być może i ja dołączę do grupy zawiedzionych. Świat małej wysepki Thisby wydawał mi się ponury, smutny i ogólnie niezbyt ciekawy, podobnie jak zamieszkujący go bohaterowie, a i fabuła rozwijała się jakoś tak niemrawo. W którymś momencie jednak w głowie otworzyła mi się jakaś klapka i nagle odkryłam, że wyspa i jej kredowe klify pełna jest historii, ciężkiej codzienności, małych radości i ogromnych smutków, a Sean, Puck i ludzie ich otaczający mają bogate osobowości i niezłomne charaktery. Zresztą nie tylko ludzie, bo i ich wierzchowce, te pochodzenia magicznego i te zwykłe, to cały przekrój charakterów: szybki, lojalny Corr, spokojna, zwyczajna Dove, czy wreszcie przerażająca, dzika Skata.

   Być może przyczyniła się do tego pogoda za oknem - szarobure niebo, wyjący wiatr i zacinający deszcz, ale wsiąkłam w atmosferę Thisby, którą autorka oddała w niezwykle przekonujący sposób, i w historię o dojrzewaniu, bo za taką tak naprawdę uważam opowieść Maggie Stiefvater. Tytułowy Wyścig Skorpiona jest tylko pretekstem, by pokazać, jak Sean i Puck dorastają i poznają i zaczynają rozumieć nie tylko innych ludzi, lecz przede wszystkim siebie.

   Na zakończenie pozwolę sobie zacytować pisarkę, która lepiej niż ja opowie Wam, o czym tak naprawdę jest ta książka.

   "Napisałam Wyścig śmierci, ponieważ w dzieciństwie ktoś udzielił mi rady, a może znalazłam ją gdzieś czy o niej przeczytałam, a brzmiała tak: napisz książkę, którą zawsze chciałaś przeczytać, a której nie znajdziesz na żadnej półce. (...) Napisałam więc książkę o rodzeństwie, które stanowi twój cały świat i jest twoimi najlepszymi przyjaciółmi, i o tym, co się stanie, gdy jedno z nich odchodzi. Napisałam o Thisby, wysepce gdzieś pośrodku niczego, małym skalistym miejscu (...), i o tym, dlaczego niektórzy ludzie odchodzą, a inni zostają, o trudach i pięknie. Napisałam o śmiertelnych drapieżcach, którzy nie są czarnymi bohaterami, i o ludziach, którzy nimi się stali."

tytuł: The Scorpio Races
autor: Maggie Stiefvater
wydawnictwo: Scholastic Press
ilość stron: 416 


ocena: ★★★☆☆ 1/2